Terörsüz Türkiye süreciyle birlikte yeni bir sayfa açıldı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 22 Ekim 2024’te yaptığı tarihi konuşmanın akabinde dört ay sonra 27 Şubat’ta Abdullah Öcalan’dan PKK’ya silah bırakma daveti gelmişti. Bu davetin akabinde ise PKK, 5-7 Mayıs tarihlerinde kongresinin toplandığını duyurdu. Siyasi isimler bu açıklamayla yeni bir sayfa açılacağını belirtirken Terörsüz Türkiye iktisadı de merak ediliyor. Pekala PKK ile gayretin maliyeti ne kadar? Bu parayla ne yapılabilirdi?
PKK ile gayretin 40 yıllık ekonomik maliyeti 2 trilyon dolar.
Terörsüz Türkiye sürecinde yeni adımlar atılırken PKK ile uğraşın iktisada tesiri de gözardı edilecek cinsten değil. PKK ile gayretin 40 yıllık ekonomik maliyetinin yaklaşık 2 trilyon dolar olduğu biliniyor.
Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, terörün Türkiye’ye hesaplanabilir toplam maliyetinin 3 trilyon 722 milyar lira olduğunu söz etmiş, ‘1984-2019 tarihleri ortası, terörün hesaplanabilir toplam maliyeti yaklaşık 3 trilyon 722 milyar liradır’ tabirlerini kullanmıştı.
CNN Türk yayınına katılan ekonomist Prof. Abdulkadir Develi, “Terörsüz Türkiye iktisadı ne vaadediyor?” sorusunu yanıtladı.
“İfade ettiğiniz üzere 2 trilyon dolar ve bu parayla ne yapılabilirdi buna dair örnekler de son derece hoş. Bütçeyi rahatlatacak adım olarak nitelendirebiliriz.Bölgesel olarak tüm bölgeleri kapsayan büyüme modelinin ortaya çıkması. Bu adım bu nedenle çok kıymetli. Bizim emeğe, toprağa, sermayeye gereksinimimiz var. 78 bin varillik üretim var Gabar Dağı’nda. Yıllardır güç kaynaklı açık veriyorduk. Önümüzdeki süreçte bölgenin refahı ve üretimin artması açısından epey. Dünyada türbülans var. Türbülansa karşı konumunu koruyan bir Türkiye iktisadı var. Terörsüz Türkiye ile birlikte bu güç daha görünür hale gelecek. Siyasi istikrara ve ekonomik istikrara sahip olacak Türkiye’nin bölgedeki tesiri yükselecek.
Tersine göçün gerçekleşmesiyle birlikte üretim kabiliyetinin artacak olması ekonomik refahın artması manasına gelecek. Bütçe üzerindeki yükü azaltacak, TL’yi güçlü hale getirecek.”
O açıklamaları buradan izleyebilirsiniz 👇
Peki, bu parayla ne yapılabilirdi?
-
100 adet İstanbul 3’üncü köprüsü
-
100 adet ölçekli barajlar
-
100 bin km süratli tren demiryolu
-
100 bin km yeni yol ve otoban
-
1000 adet hidroelektrik santrali
-
1000 adet orta ölçekli milletlerarası havalimanı
-
1000 adet 1000 yataklı kent hastanesi
-
1000 adet 1000 yataklı hastane
-
1000 adet 1000 kişilik kütüphane
-
1000 adet 24 derslikli okul
-
1,24 milyon öğretmenin 10 yıllık maaşı
-
3,1 milyon toplumsal konut
İstanbul’da tüm riskli binalar 2 trilyon dolar ile tekrar yapılabilirdi.
PKK ile uğraşa harcanan 2 trilyon dolar İstanbul’un dönüşümünde kıymetli bir rol oynayabilirdi. Resmi sayılara nazaran İstanbul’da 1.5 milyon riskli daire bulunuyor. Bu yapıların büyük kısmı 1999 yılı öncesi yapılan binalar. Bir dairenin ortalama dönüşüm maliyeti 150 bin-200 bin dolar olarak hesaplanıyor. İstanbul’un tüm riskli yapı stoku dönüştürülse bile yaklaşık 300-400 milyar dolar ortasında bir bütçe kâfi olabilir.
Öte yandan 2 trilyon dolar ile dar gelirli vatandaşlara yönelik en az 5 milyon toplumsal konut inşa edilebilirdi. Türkiye genelinde tüm riskli yapı stoğu dönüştürülebilirdi. Tüm emeklilerin maaşı en az taban fiyat seviyesine çıkarılabilirdi.
Milli eğitim bütçesinin tam 49 katı!
2025 yılı itibarıyla Milli Eğitim Bakanlığı eğitim bütçesi 2 trilyon 186 milyar lira. Yani 2 trilyon dolar MEB bütçesinin tam 49 katı. Bu bütçe ile Türkiye’nin eğitim sistemi yarım yüzyıl boyunca finanse edilebilirdi. Öğretmen maaşları, altyapı yatırımları, teknolojik donanım, okul üretimi ve fiyatsız eğitim imkânları dünyanın en gelişmiş ülkeleri düzeyine taşınabilirdi.
