İran – İsrail savaşına bu defa ABD dahil oldu. Amerika başkanı Trump, İsrail-İran savaşında İran’daki üç nükleer tesise saldırdıklarını açıkladı. ABD, İran’ın Fordo, İsfahan ve Natanz nükleer tesislerine taarruz düzenledi. Taarruzun akabinde nükleer tesislerde sızıntı olup olmadığı ise merak ediliyor.
Peki nükleer tesis nedir, vurulursa ne olur?
Nükleer Tesis Nedir?
Nükleer tesis; nükleer güç üretimi, araştırma, tıbbi uygulamalar ya da askeri emeller için radyoaktif hususların kullanıldığı, işlendiği yahut depolandığı özel güvenlik tedbirleriyle donatılmış yapılardır. Bunlar ortasında en yaygın olanlar:
-
Nükleer güç santralleri (elektrik üretimi için)
-
Araştırma reaktörleri (bilimsel çalışmalar ve tıbbi izotop üretimi için)
-
Zenginleştirme tesisleri (uranyumun işlenmesi için)
-
Nükleer yakıt fabrikaları
-
Radyoaktif atık depolama alanları yer alır.
Nükleer Tesis Vurulursa, Patlarsa Ne Olur?
Nükleer tesis vurulur ve patlarsa büyük bir felaket yaşanabilir. Bir nükleer tesisin vurulması, insani, çevresel ve politik felaketlerle sonuçlanır. Ama yaşancak olan senaryo, farklılaşabilir.
Radyoaktif Sızıntı (Çernobil gibisi senaryo):
Reaktör yahut yakıt havuzları ziyan görürse, etrafa yüksek ölçüde radyasyon yayılabilir. Bu durum:
-
İnsanlar için ölümcül dozlarda radyasyon,
-
Uzun vadede kanser risklerinde artış,
-
Tarım alanlarının ve su kaynaklarının kirlenmesi üzere sonuçlar doğurabilir.
Yangın ve Patlamalar:
Bazı kısımların vurulması, patlamalara ve radyoaktif yangınlara neden olabilir. Bu durum, havaya karışan parçacıklarla büyük bir coğrafyada tesir gösterebilir.
Bölgesel yahut Memleketler arası Kriz:
Özellikle askeri çatışmalarda bir nükleer tesisin vurulması, memleketler arası hukuka nazaran savaş kabahati kapsamına girebilir ve çok önemli diplomatik tansiyonlara yol açar.
Fukuşima Gibisi Senaryo:
Elektrik sistemleri ya da soğutma altyapısı ziyan görürse, reaktör çok ısınarak nükleer erimeye yol açabilir. Bu durum, dolaylı lakin ölümcül sonuçlar doğurabilir.
ABD, İran’a mı Saldırdı?
10 gündür süren İran – İsrail savaşına son olarak ABD de dahil oldu. ABD Başkanı Donald Trump, İran’daki üç nükleer tesise taarruz düzenlediklerini açıkladı. Açıklamalara nazaran ABD, Fordo, İsfahan ve Natanz nükleer tesislerine akın düzenledi. CNN International’ın haberine nazaran, bu tesislerin büyüğü olan Natans nükleer kompleksi Tahran’ın yaklaşık 250 kilometre güneyinde yer alıyor. Fordo ise İran’ın nükleer kalbi olarak biliniyor. İsfahan’da ise İran’ın en büyük nükleer araştırma kompleksi yer alıyor.
ABD akınlarından evvel de İsrail nükleer tesisleri vurduğunu açıklamış, aralarında uranyum dönüştürme tesisinin de olduğu binalara taarruz düzenlenmişti. Bu taarruzun akabinde UAEA, bölgede radyasyonun arttığına dair bir belirti olmadığını aktarmıştı.
