Türkiye’de çalışan milyonlarca kişinin işten ayrıldığında hak kazandığı kıdem tazminatında dikkat cazibeli bir artış bekleniyor. Temmuz ayında memur maaşlarına yapılacak artırımla birlikte, kıdem tazminatı tavanı da üst çekilecek. Uzmanlara nazaran bu artış, evvelki periyotlara kıyasla bariz bir düzeye ulaşacak. Yeni tavan meblağıyla birlikte çalışanların alabileceği kıdem tazminatı ölçüsü değerli ölçüde yükselecek.
Hesaplamaları memur maaşları yakından ilgilendiriyor.
Mevcut durumda kıdem tazminatı tavanı 46.655 lira 43 kuruş olarak uygulanıyor. Bu sayı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı genelgeler doğrultusunda yılda iki defa güncelleniyor. Ocak ve Temmuz aylarında yapılan bu güncellemeler, memur maaş artış oranlarına paralel halde belirleniyor. Toplumsal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz’a nazaran, Temmuz ayında memur maaşlarında yaklaşık %15,90’lık bir artış bekleniyor. Bu oranın %10,37’lik kısmı enflasyon farkından, kalanı ise toplu mukavele artırımından kaynaklanacak.
Yeni tavan fiyat ne olacak?
Kıdem tazminatı tavanı, yasal çerçevede muhakkak kıstaslara nazaran şekilleniyor. Hesaplamada temel alınan unsur, Devlet Memurları Kanunu kapsamında en yüksek devlet memuruna T.C. Emekli Sandığı Kanunu mucibince bir hizmet yılı için ödenen en yüksek emeklilik ikramiyesi oluyor. Sistemde alt hudut olarak taban fiyat (26.005,50 TL) temel alınırken, üst hudut ise memur maaş katsayısına bağlı olarak belirleniyor. Yapılan son hesaplamalara nazaran, yeni periyotta tavan fiyatının yaklaşık 54.073 TL düzeyine çıkması bekleniyor.
Örnek hesaplama nasıl olacak?
Temmuz ayıyla birlikte kıdem tazminatında beklenen artış, işten ayrılmayı düşünen çalışanlar için kıymetli bir avantaj sağlayabilir. Mevcut tavan meblağı olan 46.655 TL ile öngörülen yeni tavan olan 54.073 TL ortasında, her hizmet yılı için yaklaşık 7.418 TL’lik bir fark oluşuyor.
Örnek Hesaplama:
10 yıl çalışan bir kişi, toplamda 74.182 TL daha fazla kıdem tazminatı alabilir.
20 yıl çalışan birinde ise bu fark 148.364 TL’ye kadar çıkabiliyor.
Kimler kıdem tazminatı alabiliyor?
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için çalışanların kimi temel şartları yerine getirmesi gerekiyor.
Temel Kaideler:
– Tıpkı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmak
– Patron tarafından haksız münasebetle işten çıkarılmak
– Emekçinin, haklı sebeplerle iş kontratını feshetmesi
– Kadın çalışanlar için evlilikten sonra bir yıl içinde işten ayrılma
– Erkek çalışanlar için askerlik hizmeti nedeniyle ayrılma
– Çalışanın ölümü durumunda mirasçılara ödeme yapılması
Emeklilik Durumuna Nazaran Hak Kazanma Koşulları:
– 8 Eylül 1999 öncesi işe girenler: 15 yıl sigortalılık ve 3.600 prim günü
– 9 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 ortası: 25 yıl sigortalılık ve 4.500 prim günü ya da toplam 7.000 prim günü
– 1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayanlar: Sigortalılık müddetine bağlı olarak 4.600 ila 5.400 prim günü ortasında değişen kuralları tamamlamalıdır.
