Chatbotlarla konuşurken “lütfen” ya da “teşekkürler” demek kulağa zararsız hatta şirin gelebilir. Üstelik birçok kişi, yapay zekayla da olsa kibar konuşmayı alışkanlık haline getirmiş durumda. Lakin bu küçük sözler, teknoloji devlerine hiç de küçük olmayan bir fatura çıkarıyor. Bilhassa ChatGPT üzere ağır süreç gücü gerektiren modellerde, nazik tabirler önemli bir güç maliyetine yol açabiliyor. Durum o denli bir noktaya gelmiş ki yalnızca bu kibar sözler OpenAI’ın kasasından milyonlarca doları çekip götürüyor olabilir. Sebebi ne? Bir arada bakalım…
Aslında her bir sözün yazılması ya da işlenmesi, yapay zekanın devasa sunucularında önemli bir süreç gücü manasına geliyor.
CEO Sam Altman’ın yaptığı bir açıklamaya nazaran, kullanıcıların sohbet sırasında “lütfen” ve “teşekkür ederim” üzere nazik sözler kullanması bile OpenAI’a milyonlarca dolarlık elektrik masrafı olarak geri dönüyor. Üstelik bu yalnızca ferdi kullanıcıların yeterli niyetiyle sonlu değil; yapılan bir araştırma, Z jenerasyonunun %69’unun ChatGPT ile konuşurken kibar tabirler kullandığını ortaya koyuyor.
İşin güç boyutu da epeyce çarpıcı.
Goldman Sachs’ın yayımladığı bir rapora nazaran, sıradan bir Google araması sadece 0.3 watt-saat güç harcarken, ChatGPT’ye yapılan bir sorgu tam 2.9 watt-saat güç tüketiyor. Bu fark, birkaç cümlelik bir iletide bile toplamda devasa bir güç sarfiyatına yol açıyor.
Üstelik yalnızca süreç gücünün maliyeti değil; sunucuların soğutulması için kullanılan su ölçüsü da önemli boyutlarda. Microsoft’un sürdürülebilirlik raporunda yer alan datalara nazaran, data merkezlerinin harcadığı su ölçüsü milyonlarca galonu buluyor. Google ise global su krizinin yaklaştığını vurguluyor ve 2030 prestijiyle tatlı su talebinin arzı %40 oranında aşacağını belirtiyor.
E düzgün ancak bize ChatGPT’ye karşı nazik olmamız söylenmemiş miydi?
Bu noktada farklı bir ikilem ortaya çıkıyor. Bir yandan güç ve çevresel tesirler nedeniyle bu çeşit sözlerin azaltılması gerektiği konuşulurken, öteki yandan bu kibar davranış biçimi aslında şirketlerin hedeflediği “insana benzer” yapay zeka fikrine de hizmet ediyor. OpenAI CEO’su Altman, bu maliyetli nezaketin aslında “iyi harcanmış bir para” olduğunu söylüyor olabilir zira şirketin uzun vadeli gayesi, insan üzere cevap veren ve insan üzere bağlantı kuran bir yapay zeka geliştirmek.
Hedef doğrultusunda, kullanıcıların ChatGPT ile doğal ve beşere benzeyen bir formda etkileşime geçmesi kıymetli kabul ediliyor. Öte yandan birtakım uzmanlar, çocukların Alexa üzere yapay zekalara kaba davranmayı öğrenmesinin, onların beşerlerle olan toplumsal bağlantılarını de olumsuz etkileyebileceğini düşünüyor. Bu mevzu şimdilik bir tartışma problemi ancak bir gerçek var ki o da nazikliğimizi kimi durumlarda kenara bırakmamız gerektiği. Zira harcanan güç ölçüsü inanılmaz…
