Kimi vakit bozulmuş üzere davranan elektronik aletlere yavaşça vurduğumuzda tekrar çalışmaya başlaması hepimizi şaşırtır. Bilhassa eski televizyonlar, kumandalar ya da otomobil modüllerinde “şöyle bir vurayım da kendine gelsin” mantığıyla yaklaşmak hayli tanıdık bir davranıştır. Hatta kimilerimiz bu refleksi ‘babadan kalma çözüm’ diye isimlendirir. Pekala fakat hakikaten de elektronik bir alete vurmak, onu tamir edebilir mi? Enteresandır ki bilim dünyasında bunun da bir ismi ve açıklaması var.
Kaynak 1, Kaynak 2
Bu tekniğe bir isim bile verilmiş: “Percussive Maintenance”
Bir aygıtın üzerine vurmak ya da onu sarsmak aslında bir cins arıza çözme tekniği olarak kabul ediliyor ve teknik olarak bu durumun ismi ‘percussive maintenance’. Türkçeye “vurarak bakım” üzere çevrilebilecek bu kavram, aygıttaki gevşemiş ya da yanlış hizalanmış kesimlerin tekrar yerine oturmasına sebep olabiliyor.
Özellikle pille çalışan kumandalar, eski televizyonlar ya da vakitle temas noktaları aşınmış elektronik aletler bu çeşit fizikî müdahalelere beklenmedik formda karşılık verebiliyor. Hatta yalnızca pilleri yuvasında çevirmek ya da çıkarıp tekrar takmak bile bu tesirden faydalanmanın bir yolu sayılıyor.
Ama doğal bu işin de bir ölçüsü var.
Uzmanlara nazaran percussive maintenance, abartılmadığı sürece kimi durumlarda işe yarayabilir ancak bu yaklaşımı her aygıtta uygulamak mantıklı değil. Örneğin, akıllı telefon üzere hassas donanımlara sert bir darbe uygulamak önemli donanım arızalarına yol açabilir.
Aslında bu tekniğin işe yarama sebebi çoğunlukla aygıt içinde yerinden oynamış kabloların ya da tıkanmış mekanik aksamın anlık olarak olağana dönmesinden ibaret. Yani süreksiz bir rahatlama yaratabilir ancak kalıcı bir tahlil sağlamaz. Bununla birlikte ruhsal olarak da beşere ‘bir şey yaptım’ hissi verdiği için gerilim azaltıcı bir tesiri olduğunu söylemek mümkün.
Vurarak çalıştırmak mümkün mü? Tahminen evet lakin her vakit değil!
Elektronik aygıtlara yavaşça vurmanın işe yaradığı örnekler elbette var lakin bu her vakit geçerli olacak bir sistem değil. Bilhassa mekanik aksamı olan ya da gevşek irtibatlarla çalışan aygıtlar bu çeşit fizikî müdahalelere reaksiyon verebilir.
Ancak bu formülün temeli teknik bir bilgiye değil, birden fazla vakit talihe ve biraz da öfkeye dayanıyor. Yani bir aygıtı çalıştırmak için “hafif bir tık” bazen işe yarayabilir fakat unutmayın, asıl tahlil tekrar profesyonel bakım ve teknik dayanaktan geçiyor.
