Hadi dürüst olalım para bahisleri bazen baş karıştırıcı olabiliyor. Fakat bir düşün her ay sonu hesap kitap kederi olmadan yaşamak, gelen maaşın anında buharlaşmadığı bir hayat… İşte tam da bu hayal değil gerçek olabilir! Üstelik sihirli bir değneğe gerek yok yalnızca birkaç kararlı adım ve biraz da disiplin gerekiyor. Borçsuz yaşamak sonuçta özgür yaşamak demek kim hayır diyebilir ki? Artık gel bu 12 adımı birlikte keşfedelim!
1. Birinci adım her vakit kabullenmektir.
Durumu görmezden gelmek kolaydır lakin tahlil getirmez. ‘Benim borcum yokmuş üzere davranayım, tahminen kaybolur’ stratejisi şimdiye kadar kime yaramış ki? Aynaya bakıp ‘Evet, borçlarım var ancak ben bu işin içinden çıkacağım!’ diyerek yola başlamak yürek ister. Lakin sen esasen bu yazıyı okuyorsan o cürete sahipsin. Kabullenmek, sorumluluğu üstlenmek ve tahlil yolunda birinci adımı atmaktır.
2. Tüm borçlarını ayrıntılıca listeleyip gözünün önüne ser.
Kredi kartı, gereksinim kredisi, otomobil taksiti, arkadaşına borç… Ne kadar, kime ve hangi tarihte ödenmesi gerekiyor? Hepsini tek tek yazmak biraz korkutucu gelebilir lakin bu liste sayesinde artık her şey denetim altında olacak. Üstelik gözle görülebilir hale gelen borçlar daha ulaşılabilir gayeler haline dönüşür. Bu liste senin savaş haritan unutmamalısın.
3. Günlük harcamalarını takip ederek nereye ne gittiğini gör.
Günün sonunda ‘Ben bu parayı ne orta harcadım ya?’ dediğin oluyor mu? Oluyorsa yalnız değilsin. Harcamalarını takip etmek seni para konusunda farkındalıklı hale getirir. Telefonuna bir uygulama indir yahut minik bir defter edin. Günlük kahveler, taksi fiyatları, uygulama içi harcamalar derken minicik görünen masraflar ay sonunda Everest olabiliyor.
4. Gelirini net bir biçimde tahlil et ve neler yapabileceğini düşün.
Ne kadar kazanıyorsun, gelirlerin sabit mi yoksa değişken mi? Tahminen de elindeki geliri en verimli biçimde kullanmıyorsundur. Yahut küçük bir yan gelirle çok daha rahat bir istikrar kurabilirsin. Gelirini bilmeden bütçe yapmak imkansızdır. Evvel cebine ne giriyor onu dürüstçe tahlil et sonra da bir tık fazlası için yaratıcı tahliller düşün.
5. Küçük borçları evvel ödeyerek motivasyon kazan.
En küçük borçtan başlayarak adım adım ilerlemek sana hem muvaffakiyet hissi hem de motivasyon kazandırır. Her ödediğin borç seni hafifletir. Bir borcu sildiğinde kendini level atlamış üzere hissetmen çok normal! Bu metotla ilerledikçe büyük borçların da gözünde küçülmeye başlayacak. Unutma küçük zaferler büyük dönüşümlerin habercisidir.
6. Lüks tüketimi azalt lakin hayat enerjini kaybetme.
Kahve zincirinden her gün kahve almak yerine meskende köpüklü kahve yapmayı dene. Sinemaya gitmek yerine battaniyeye sarılıp sinema gecesi düzenle. Bu süreç bir kendinden vazgeçme değil yalnızca kısa bir sadeleşme periyodu. Keyiften büsbütün vazgeçmeden ufak dokunuşlarla harcamaları kısmak mümkün. Bu da seni hem memnun hem istikrarlı yapar.
7. Kredi kartlarını dikkatli ve denetimli kullanmayı öğren.
Kredi kartı düşman değil ancak seni her an şaşırtabilir. Her alışverişte kredi kartı kullanmak yerine yalnızca nitekim gerekli olduğunda tercih et. Limitin seni değil sen limiti yönetmelisin. Periyot içinde ödeme yaparak borçsuz kalabilir puanları da makul değerlendirebilirsin. Ödeme vaktin geldiğinde beklenmedik bütçelerle karşılaşmamak için planlı alışverişler yapmak kart kullanımını dengeleyebilir.
8. Ek gelir oluşturabileceğin alanları keşfet ve değerlendir.
Belki çok hoş kek yapıyorsun tahminen de toplumsal medyada içerik üretmek senin işin. Küçük küçük ek gelirler ay sonunda koca bir fark yaratabilir. Online satış, freelance işler ya da hobilerinden yarar elde etmek artık çok daha kolay. Kendini keşfet senin de diğerlerinin gereksinimi olan bir yeteneğin olabilir.
9. Kullanmadığın tüm üyelikleri ve abonelikleri gözden geçir.
Online mecmua, meditasyon uygulaması, üç başka dizi platformu… Tüm bu üyeliklerin hepsini nitekim kullanıyor musun? Çoğumuzun ay sonunda kartından neyin çekildiğinden haberi bile yok. Çabucak ayarlar sekmesine gir ve kullanmadığın her şeyi iptal et. Bu yalnızca tasarruf değil birebir vakitte zihinsel bir ferahlık sağlayacak.
10. Kendine acil durum fonu oluşturarak hazırlıklı ol.
Çamaşır makinesi bozuldu, telefon düştü, ani bir sıhhat masrafı çıktı… İşte bu üzere durumlar için köşede bir acil durum fonu bulundurmak kural. Bu fon, en az üç aylık harcamanı kapsayacak halde olabilir. Böylelikle makûs sürprizler geldiğinde gerilimden fazla tahlil odaklı olabilirsin. Kendi inançlı alanını kendin yarat.
11. Alışverişe çıkmadan evvel kesinlikle liste hazırla.
Şu an yalnızca süt alacağım diyerek girip marketten çikolata, kaktüs ve makarna sosuyla çıkmak tanıdık geldi mi? Alışveriş listesi bu sürprizleri pürüzler. Ne alacağını bilerek gitmek hem vakit kazandırır hem de bütçeyi denetim altında meblağ. Bir de tok karnına gitmeyi unutma o çok önemli bir kural!
12. Her ilerlemeni kutlayarak kendini motive etmeyi unutma.
Bir borcu bitirdin mi? Küçük de olsa bir muvaffakiyet elde ettin mi? Çabucak kutla! Kendine çiçek al, sevdiğin bir tatlıyı ye ya da yalnızca aferin bana de. Bu sürecin en büyük destekçisi sensin. Kendine minik mükafatlar vermek motivasyonunu yüksek fiyat ve sana devam etme gücü kazandırır.
